Yaponiya seçkilərə hazırlaşır

Bakı:

20°C

83%

7m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Dünya / Yaponiya seçkilərə hazırlaşır

Yaponiya seçkilərə hazırlaşır

28.08.2009 [00:26]

Liberal-Demokrat Partiyası isə hakim mövqeyini qorumağa çalışır
Yaponiyanın aparıcı siyasi qüvvələri avqustun 30-da keçiriləcək növbədənkənar seçkilərə hazırlaşır. Bu ölkədə növbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsinə əsas səbəb isə bir müddət öncə Tokio şəhər bələdiyyəsinə keçirilmiş seçkilərin gözlənilməz nəticələri olub. Belə ki, ölkə paytaxtının yerli orqanlarına keçirilən seçkilərin nəticələrinə görə, müxalifətdə olan Demokratik Partiya qalib gəlib. Bu hadisədən dərhal sonra ölkənin baş naziri və hakim Liberal-Demokrat Partiyasının (LDP) sədri Toro Aso kabinet üzvləri, eləcə də, deputat fraksiyası ilə apardığı siyasi məsləhətləşmələrin nəticəsi olaraq parlamentin aşağı palatasının buraxılması və yeni seçkilərin keçirilməsi ilə bağlı qərar qəbul edib. Yerli siyasi müşahidəçilərin fikrincə, hökumət və hakim partiya müxalifətin bu qələbəsini özləri üçün ciddi siqnal kimi dəyərləndirib.
Şübhəsiz, Demokratik Partiyanın qazandığı bu qələbə siyasi dairələrdə böyük uğur kimi qiymətləndirilir. Ancaq bu qələbənin parlament seçkilərinin nəticələrinə nə dərəcədə təsir edəcəyini söyləmək çox çətindir. ümumiyyətlə, Yaponiyanın siyasi həyatında müxalifətdaxili proseslər özünəməxsus rol oynayır. Bu da ilk növbədə uzun bir dövr ərzində müxalifət düşərgəsində hökm sürən siyasi qütbləşmə ilə bağlıdır. Belə ki, indiki parlamentdə sağ mərkəzçi Demokratik Partiya ilə yanaşı, kommunistlər, sosialistlər, dini təmayüllü “Komeyto” Partiyası və mərkəzçi mövqedə duran Demokratik-Sosialist Partiyası da təmsil olunublar.
Adıçəkilən bu partiyalar arasında sosialistlər və “Komeyto” Partiyası 90-cı illərin ortasından bəri bəzi koalisyon hökumətlərin tərkibində hakim liberal-demokratlarla müxtəlif səviyyələrdə əməkdaşlıq ediblər. Yuxarıda qeyd edilən bu və ya digər səbəblər ucbatından təxminən son 50 il ərzində müxalifətin hakim partiyaya qarşı vahid cəbhəsini təşkil etmək mümkün olmayıb. öz növbəsində daxili ziddiyyətlərdən daim bacarıqla istifadə edən Liberal-Demokrat Partiyası II Dünya Müharibəsindən sonrakı uzun bir dövr ərzində cəmiyyətdə hakim siyasi qüvvə kimi öz mövqeyini qoruyub saxlaya bilib. Onu da vurğulamaq yerinə düşər ki, Yaponiyanın siyasi və sosial-iqtisadi həyatında əldə edilmiş uğurlarda, xüsusilə, “yapon iqtisadi möcüzəsinin” meydana çıxmasında və ölkənin beynəlxalq aləmdə qazandığı nailiyyətlərdə siyasi partiya kimi LDP-nin də rolu çox böyük olub. Elə məhz bu amillərlə bağlı partiya 1955-1993-cü illər ərzində iqtidarda təkbaşına təmsil olunub. Lakin son illər partiya daxilində gedən mürəkkəb proseslər LDP-nin də cəmiyyətdə mövqeyinə öz mənfi təsirini göstərib. 1993-cü ildən başlayaraq LDP əsl böhran dövrünə qədəm qoyub.
Belə ki, LDP həmin il keçirilən parlament seçkilərində görünməmiş məğlubiyyətə düçar olaraq qanunverici orqanda mütləq səs çoxluğunu itirmiş, hətta sonrakı bir il ərzində hakimiyyətdən kənarda qalmışdı. Məşhur siyasi xadim K.Miyadzava partiyanın lideri və baş nazir vəzifələrindən istefaya getməyə məcbur olmuşdu. LDP-nin üzləşdiyi belə mürəkkəb proseslər, əsasən, partiyadaxili ziddiyyətlərin dərinləşməsi nəticəsində baş vermişdi. İllərdən bəri iqtidarda olan bu partiyanın rəhbər dairələrində biznes, bürokratiya və siyasətin birgə ittifaqının yaranması çoxsaylı və hay-küylü maliyyə qalmaqallarına səbəb olmuşdu.
Bu da öz növbəsində son on beş il ərzində bir neçə dəfə partiyadaxili parçalanmalarla nəticələnib. Yalnız sonralar R.Haşimoto və D.Koodzumi kimi siyasi xadimlərin rəhbərliyi dövründə partiya daxilində nisbi sabitlik hökm sürüb. Lakin son 3 il ərzində partiyadaxili ziddiyyətlər yenə də güclənib. Belə ki, qısa bir müddət ərzində LDP-nin sədri və baş nazir postunda üç siyasi xadim (Ş.Abe, Y.Funuda və T.Aso) bir-birini əvəz edib. Eyni zamanda, LDP-də bir neçə nüfuzlu siyasi xadimin rəhbərlik etdikləri əsas fraksiyalar daim bir-birilə rəqabət aparır. Lakin bütün bu çətinliklərə baxmayaraq gələcək parlament seçkilərində də kiçik səs üstünlüyü ilə olsa da, LDP-nin qalib gələcəyi gözlənilir.
Elxan RZAYEV

Paylaş:

Baxılıb: 1249 dəfə