Zoonoz xəstəliklərə qarşı necə mübarizə aparaq?
17.08.2024 [12:28]
Araşdırma aparsaq bir çox evdə ev heyvanlarının saxlandığının şahidi olarıq. Lakin bəzi insanlar heyvanlardan insanlara keçəcək xəstəliklərdən xəbərsiz olaraq bu xəstəliklərə məruz qalırlar. Bu da bir çox hallarda dəri, allergik və infeksion xəstəliklərə gətirib çıxarır. Həkimlər bildirirlər ki, belə xəstəliklərə daha çox uşaqlar yoluxur.
İnfeksionist Təyyar Eyvazov "Yeni Azərbaycan" - a açıqlamasında bildirir ki, heyvanlardan insanlara keçən infeksion xəstəliklər müxtəlif yollarla yayılır: "Bunlara brusellyoz, qara yara, tülyaremiya, malyariya, salmonellyoz, leyşmanioz, toksoplazmoz, taun, leptospiroz, yersinyoz, quduzluq, meymun çiçəyi və s. aiddir. Ölkəmzdə bunlardan bir neçəsinə az da olsa rast gəlinir. Zoonozlar onurğalı heyvanlardan insanlara təbii yolla keçən hər hansı xəstəlik və ya infeksiyalardır. Zoonozların 200-dən çox növü məlumdur, yeni və mövcud insan xəstəliklərinin əhəmiyyətli hissəsini təşkil edir. Zoonotik patogenlər bakteriyalar, viruslar və ya parazitlər, eləcə də insanlara birbaşa təmas, qida, su və ya ətraf mühit vasitəsilə ötürülə bilən patogenlər ola bilər. Zoonoz xəstəliklər bütün dünyada əsas sağlamlıq problemidir. Bəzi xəstəliklər, məsələn, COVID-19 infeksiyası zoonoz kimi başlayıb, lakin sonradan ştammlar mutasiyaya uğrayaraq yalnız insanlara təsir göstərir və qlobal pandemiyalara səbəb olur. Zoonotik patogenlər insanlara ev, təsərrüfat və ya vəhşi heyvanlarla hər hansı təmas zamanı keçə bilər".
T. Eyvazov onu da bildirir ki, kənd təsərrüfatında antibiotiklərin geniş istifadə olunduğu ərazilərdə patogenlər tərəfindən yoluxma riski arta bilər: "Vəhşi təbiətin yaxınlığında və ya çox sayda vəhşi heyvanın olduğu yarı şəhər ərazilərdə yaşayan insanlar siçovullar, tülkülər və ya yenotlar kimi heyvanlardan yoluxma riski mümkündür. Urbanizasiya və təbii yaşayış yerlərinin dağıdılması insanların vəhşi heyvanlarla təmaslarının artması səbəbindən zoonoz xəstəliklərin riskini artırır".
Bəs bu xəstəliklərə qarşı necə mübarizə aparmalıyıq?
Heyvanlardan keçən müxtəlif infeksion xəstəliklərlə onların mənbələri, ötürülmə müxanizmləri nəzərə alınmaqla mübarizə aparılır.Ölkəmizdə bu tədbirlər həm baytarlıq nəzarəti orqanları, həm də GEM-lər, Qida təhlükəsizliyi Agentliyi və s. tərəfindən həyata keçirilir. Quduzluq kimi bəzi zoonoz xəstəliklərin peyvənd və digər üsullarla qarşısı alınır.
Havar Şəfiyeva
Xəbər lenti
Hamısına bax
Dünya
27 Oktyabr 22:16
Dünya
27 Oktyabr 21:58
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 21:30
Dünya
27 Oktyabr 21:10
İdman
27 Oktyabr 20:49
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 20:36
Sosial
27 Oktyabr 20:15
Hadisə
27 Oktyabr 19:54
Dünya
27 Oktyabr 19:32
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 19:18
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 18:46
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 17:34
Sosial
27 Oktyabr 17:13
Siyasət
27 Oktyabr 16:46
Gündəm
27 Oktyabr 16:34
Gündəm
27 Oktyabr 16:28
Sosial
27 Oktyabr 16:27
Gündəm
27 Oktyabr 16:24
Gündəm
27 Oktyabr 16:23
Maraqlı
27 Oktyabr 16:20
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 16:01
Dünya
27 Oktyabr 15:42
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 15:30
Dünya
27 Oktyabr 15:29
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 15:00
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:47
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:42
Elanlar
27 Oktyabr 14:41
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:40
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:40
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:38
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:37
Dünya
27 Oktyabr 14:30
Sosial
27 Oktyabr 14:19
Sosial
27 Oktyabr 14:16
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 14:08
Dünya
27 Oktyabr 13:24
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 13:05
Dünya
27 Oktyabr 12:53
Dünya
27 Oktyabr 12:29
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 12:11
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 12:10
İqtisadiyyat
27 Oktyabr 11:58
İqtisadiyyat
27 Oktyabr 11:57
Hadisə
27 Oktyabr 11:56
Dünya
27 Oktyabr 11:36
Dünya
27 Oktyabr 11:10
YAP xəbərləri
27 Oktyabr 11:03
Hadisə
27 Oktyabr 10:55
Dünya
27 Oktyabr 10:21
Dünya
27 Oktyabr 09:40
İdman
27 Oktyabr 09:13
Dünya
27 Oktyabr 08:52
Hadisə
27 Oktyabr 08:25
Dünya
27 Oktyabr 07:14
İdman
26 Oktyabr 23:19
Dünya
26 Oktyabr 22:36
İdman
26 Oktyabr 21:42
Maraqlı
26 Oktyabr 20:32
Dünya
26 Oktyabr 19:17
Analitik
26 Oktyabr 18:41
Dünya
26 Oktyabr 18:36
Maraqlı
26 Oktyabr 17:45
İdman
26 Oktyabr 16:28
Dünya
26 Oktyabr 16:22
Dünya
26 Oktyabr 15:24
YAP xəbərləri
26 Oktyabr 14:36
Dünya
26 Oktyabr 14:36
Hadisə
26 Oktyabr 13:19
YAP xəbərləri
26 Oktyabr 12:35
