Kalininqrad blokadaya düşərsə nüvə müharibəsi ehtimalı artacaq

Bakı:

18°C

82%

5m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Siyasət / Kalininqrad blokadaya düşərsə nüvə müharibəsi ehtimalı artacaq

Kalininqrad blokadaya düşərsə nüvə müharibəsi ehtimalı artacaq

20.04.2022 [10:28]

T.AĞAVERDİYEV

Ukrayna hadisələri və Aİ ölkələrinin tətbiq etdiyi sanksiyalar fonunda Rusiyanın Kalininqrad vilayətinin blokadaya alınması məsələsi yenidən aktuallaşıb.

Blokadanın mümkünlüyü haqqında Baltikyanı ölkələrdə danışılır. Belə ki, ayın əvvəlində Kalininqrad ilə həmsərhəd olan Litvanın X?N rəhbəri Qabrielüs Landsbergis ölkə hakimiyyətinin Rusiya və Belarusla sərhədlərin bağlanması məsələsini müzakirə etdiyini bildirib. Eyni zamanda, Litvanın nəqliyyat və kommunikasiyalar naziri demişdi ki, respublika Aİ və Rusiya arasında tranzit sazişin? nəzərə alaraq, Kalininqradla nəqliyyat əlaqələrini tamamilə dayandırmaq qərarı qəbul edə bilməz. Bunun ardınca Latviyanın müdafiə naziri Artis Pabriks Rusiya və Belarusdan tam təcrid olunmaq ehtimalını istisna etməyib. Kalininqrad vilayəti ilə həmsərhəd olan digər dövlətlə - Polşa ilə həm Rusiya, həm də Belarusla münasibətlər gərgin olduğundan onun Baltikyanı ölkələrin təşəbbüsünə qoşulması riski var.

Avropa İttifaqı tərəfindən növbəti anti-Rusiya sanksiyalar paketinin təsdiqi Kalininqrad vilayətinin təchizatını çətinləşdirdiyi üçün regionun blokadasına doğru bir növ addım idi. Belə ki, 2022-ci il aprelin 8-dən Rusiya və Belarusla həmsərhəd olan Aİ ölkələrinin gömrük xidmətləri beşinci sanksiya paketinə istinad edərək, bu ölkələrdə qeydiyyatda olan nəqliyyat vasitələrinin Aİ ərazisinə buraxılışını dayandırıb. Tibbi məhsulların və qida məhsullarının daşınması üçün istisna edildi. Humanitar məqsədlər üçün yol əlaqəsi və Kalininqrad vilayətinə tranzit (yalnız Rusiyada qeydiyyatdan keçmiş nəqliyyat vasitələri üçün) hələ də açıqdır.

Məhdudiyyətlərin tətbiqindən sonra Latviya 150-dən çox Rusiya və Belarus yük maşınının sərhədi keçməsinə icazə verməyib, eyni vəziyyət digər Avropa ölkələrinin keçid məntəqələrində də müşahidə olunur. Bütün bunlar avtomobil daşımalarında ləngimələrə səbəb oldu və indi Rusiya bütün idxalı tamamilə icarəyə götürdüyü nəqliyyat vasitələrinə keçirməyə məcburdur.

Bu tədbirlər fonunda Kalininqrad vilayətinin hakimiyyət orqanları Rusiya XİN-ə digər ölkələrə gediş-gəlişi məhdudlaşdıran 763-r saylı sərəncamda dəyişiklik edilməsi üçün rəsmi məktub göndərib. Avropa İttifaqı ölkələri ilə həmsərhəd olan Kalininqrad vilayəti üçün Rusiya və Belarusun digər bölgələrinə tranzit üçün Aİ ilə açıq sərhədlərə ehtiyacı var. Kalininqrad vilayətinin qubernatoru Anton Əlixanov bildirib ki, Rusiya XİN-i onun Aİ ilə sərhədi keçməyə qoyulan qadağanın aradan qaldırılması xahişini dəstəkləyib.

Bu arada Əlixanov onu da bildirib ki, Litvanın dəmir yolu nəqliyyatına qadağası və hava məkanının bağlanmasına baxmayaraq, regionun blokadası mümkün deyil. Onun sözlərinə görə, təyyarələr neytral marşrutlar üzrə uçur və su nəqliyyatı regionu Rusiyanın qalan hissəsi ilə əlaqələndirir. O, həmçinin əlavə edib ki, Kalininqraddan keçən dəmir yolu tranzitinin bağlanması avropalı qonşular üçün sərfəli deyil, çünki “Avropa bu tranzitdən faydalanır”. Qubernatorun sözlərinə görə, Cənub-Şərqi Asiya və Çini Avropa ilə birləşdirən yeni “İpək Yolu”nun Çin layihəsi Kalininqradsız işləməyəcək.

Bununla belə, bəzi Rusiya rəsmilərinin aqressiv ritorikasını nəzərə alsaq, görünür ki, Rusiya Kalininqradın mümkün blokadası təhlükəsini ciddi şəkildə nəzərdən keçirir. Litva və Latviya rəsmilərinin yuxarıda qeyd olunan bəyanatlarından sonra Federasiya Şurasının Beynəlxalq Komitəsi sədrinin birinci müavini Vladimir Cabarov Qərbin Kalininqrad vilayətini blokadaya almamaq üçün “ağlı çatacağına” ümid etdiyini bildirib, çünki bu halda Rusiya bölgəsinin müdafiəsinə qalxacaq. “Əgər bizi o yerə çatdırmaq istəyirlərsə ki, orada yaşayan insanlarımızın həyatını xilas etmək üçün bu blokadanı açmağa məcbur olacağıq, biz bunu edə bilərik” dedi. Xarici işlər nazirinin müavini Aleksandr Qruşko isə Aİ-nin Kalininqradın blokadası ehtimalının müzakirəsini “odla oyun” adlandırıb.

Rusiyalı ekspertlər hesab edirlər ki, Rusiya öz yarımesklavının quru blokadasına “humanitar müdaxilə” ilə cavab verə bilər. Yəni, Rusiya ordusu güc yolu ilə Polşanın Suvalki şəhəri və Litvanın Druskininkay kurortundan keçməklə Belarusa quru “humanitar dəhliz” aça bilər.

Kalininqrad vilayəti Rusiya üçün böyük iqtisadi və hərbi-strateji əhəmiyyətə malikdir. Regionun coğrafi mövqeyi, donmayan limanı Rusiyaya ticarət, mədəni mübadilə və iqtisadi əməkdaşlıq üçün üstünlüklər verir.

Kalininqrad Rusiyaya Baltik dənizi regionunda mövcudluğu və oradakı hadisələrə təsir etmək imkanı verir. 2014-cü ildən sonra regionun hərbi potensialının sürətlə artması nəticəsində o, Rusiyanın bir növ Qərb hərbi qalasına çevrildi. Kalininqrad vilayətində yerləşdirilən rus qoşunları və texnikası “NATO-nun ən pis kabusu” adlandırılır. Analitiklərin fikrincə, uçuş məsafəsi 400 km-dən çox olan “İsgəndər-M” operativ-taktiki raket sistemi ən böyük təhlükə yaradır. Raket qoşunlarının məhvetmə zonasında Avropanın 20 AES, 130-dan çox kimya müəssisəsi və NATO-nun xeyli sayda hərbi bazaları və limanları var. Hələ Avropanın böyük şəhərlərini demirik. Digər təhlükə Rusiyanın Baltik Donanması hesab olunur. Güman edilir ki, Kalininqradda yerləşən Rusiya gəmilərinin gücü Polşa Hərbi Dəniz Qüvvələrinin bütün kontingentindən üstündür. Bu, eyni zamanda, Rusiya ilə NATO arasında hərbi qarşıdurma baş verəcəyi təqdirdə Kalininqradı əsas hədəfə çevirir.

Bundan əlavə, keçmiş Sovet hakimiyyətinin gücünün regionda yeganə mirası və nasizm üzərində qələbənin canlı simvolu olan Kalininqrad üzərində nəzarəti saxlamaq Rusiya üçün reputasiya və milli qürur məsələsidir.

Çox güman ki, Kalininqradın blokadası təhdidi, sadəcə Qərb ölkələrinin Rusiyaya siyasi təzyiqinin elementidir. Lakin bu təhlükə reallaşarsa, dünyanın iki güc mərkəzi arasında nüvə müharibəsi ehtimalı xeyli artacaq.

Paylaş:

Baxılıb: 2186 dəfə