27 ildə dünyanı dəyişən axtarış

Bakı:

17°C

82%

10m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Maraqlı / 27 ildə dünyanı dəyişən axtarış

27 ildə dünyanı dəyişən axtarış

04.09.2025 [09:58]

“Google”un hekayəsi...

Bəşəriyyətin minillik arzularından biri hər suala cavab tapmaq, hər informasiyaya sahib olmaq idi. Əvvəllər bu yol qalın kitabların səhifələrindən, tozlu arxivlərdən, uzun-uzadı araşdırmalardan keçirdi. İndi isə bir neçə saniyəyə bütün dünya ovucumuzun içindədir. Bir mövzu haqqında məlumat almaq, xəritə üzərində yol tapmaq, elmi məqalələr oxumaq, gündəlik xəbərləri öyrənmək və ya sadəcə “nə bişirim?” sualına cavab tapmaq üçün belə “Google”a üz tuturuq.

1998-ci il sentyabrın 4-də Larri Page və Sergey Brin tərəfindən yaradılan “Google” sadəcə bir axtarış sistemi olaraq işə başlamışdı. Amma bu gün o, həyatımızın ən önəmli informasiya körpüsünə çevrilib. “Google”un gücü ondadır ki, o yalnız cavab vermir, həm də insanları öyrədir, istiqamətləndirir, düşünməyə vadar edir, biliklərə olan yolumuzu asanlaşdırır, dünyanı daha əlçatan edir. İnformasiya bərabərliyi prinsipini dəstəkləyən bu texnologiya dünyanın ən ucqar kəndində yaşayan bir insanla, böyük şəhərlərdə yaşayanları eyni informasiya mənbəyinə qovuşdura bilir.

“Google” təkcə axtarış sistemi deyil, həm də innovasiyanın simvoludur. “Gmail”, “Google Maps”, “YouTube”, “Android” əməliyyat sistemi - bunların hamısı bir zamanlar kiçik bir universitet layihəsi olaraq başlayan ideyanın nəticəsidir.

Necə yarandı?

İqtisadi gücü və təqdim etdiyi xidmətlərin mübahisəsiz üstünlüyü ilə bütün dünyanı heyrətə gətirən internet şirkətinin qısa, ancaq maraqlı quruluş tarixçəsi var.

“Google”un qurucularından biri Sergey Brin əslən rusiyalı mühacirdir. Şirkətin digər qurucusu Larri Page Sergeylə 1995-ci ildə ABŞ-ın Stanford universitetində tanış olub. Bu iki gəncin elmi araşdırmalarının əsasını gündən-günə böyüməkdə olan nəhəng internet məkanında lazımi informasiyanın ən qısa və effektiv şəkildə əldə edilməsi üçün tələb olunan axtarış sistemlərinin yazılması təşkil edirdi. 1996-cı ilin yanvarında onlar “Backrub” adlanan axtarış sistemini proqramlaşdırmağa başladılar. Bu sistem kiçik miqyasda test edildi və onun axtarış probleminə gətirdiyi unikal həllər mütəxəssislərin təqdirini qazandı.

Larri və Sergey 1998-ci ilin ilk yarısında internetdə inqilab yaradacaq layihələrin həyata keçirilməsi üçün öz fəaliyyətlərini gücləndirdilər. Onlar icad etdikləri yeni texnologiyanı “Google” adlandırdılar.

“Google” riyazi termindir və 1 rəqəminin arxasında 100 sıfırı ifadə edir. Bu termindən istifadə etməklə onlar təqdim etdikləri texnologiyanın sonsuz imkanlarını ifadə etmək istəyirlər. Dostlar 1 terabayt həcmində olan kompüter harddiskini güzəştli qiymətə alırlar və tələbə yataqxanasında Larrinin otağını “Google”un informasiya bazasının mərkəzi kimi istifadə etməyə başlayırlar.

Şirkətin ilk addımları

İlk olaraq onlar “Yahoo” şirkətinin qurucusu Devid Filoya müraciət edirlər. Filo onların yeni texnologiyasının əhəmiyyətini təqdir edir. Lakin dostların Devidden yardım almaq planları baş tutmur. Digər internet portallarının rəhbərləri ilə də danışıqlar nəticəsiz qalır. Bu uğursuz səylərdən sonra Sergey və Larri öz bizneslərini qurmaq qərarına gəlirlər. Bunun üçün müəyyən sərmayə tələb olunurdu. Onlar tezliklə biznes plan hazırlayırlar. İlk müraciət etdikləri şəxs “Sun Microsystems” şirkətinin qurucusu olan Endi Bextolşaym olur. O, uzaqgörən olduğundan “Google” sisteminin gələcəyi və perspektivləri onda ciddi təəssürat oyadır və dərhal “Google.İnc” şirkətinin adına 100 min ABŞ dolları məbləğində çek yazır.

Ancaq “Google.İnc” adlı şirkət mövcud deyildi. Sergeylə Larrinin ilk işi bu şirkəti qeydiyyatdan keçirmək olur. Daha sonralar onlar öz qohum, dost və tanışları arasında investor arayışların davam etdirərək 1 milyon dollara yaxın pul tapmağa nail olurlar. 1998-ci ildə “Google.İnc” şirkəti rəsmi şəkildə fəaliyyət göstərməyə başlayır. Şirkətin qapıları məsafədən idarə olunan pultla açılıb bağlanırdı. Çünki “Google”un ofisi adi bir qarajda yerləşirdi.

Bu gün isə “Google”un fəaliyyətləri artıq 140 mindən artıq server vasitəsi ilə aparılmaqdadır. Onun təqdim etdiyi xidmətlər 249 dilə, eyni zamanda Azərbaycan dilinə tərcümə edilib.

Sentyabrın 4-ü yalnız bu şirkətin yaranma tarixi deyil, həm də bəşəriyyətin informasiya dövrünə atdığı ən böyük addımlardan birinin ildönümüdür. “Google” artıq gündəlik həyatımızın parçası, beynimizin əlavə yaddaşı, suallarımızı ilk ünvanladığımız dostumuzdur.

Yeganə BAYRAMOVA

Paylaş:

Baxılıb: 175 dəfə