Bizim dad seçimlərimiz nədən asılıdır və nə üçün yaş artdıqca dəyişir?
26.11.2025 [12:48]
Dad seçimləri təkcə bioloji ehtiyaclardan ibarət deyil. Onlar genetik, mədəni, psixoloji amillərin mürəkkəb qarşılıqlı təsirinin nəticəsidir və həmçinin ətraf mühitdən asılıdır.
İnsan genetikası müəyyən dadlara, xüsusilə də acı dada həssaslığımızı müəyyən edə bilər. Eyni zamanda, uşaqlıqdan tanıdığımız və qəbul etdiyimiz məhsul növlərini mədəniyyət və coğrafiya formalaşdırır. Digər tərəfdən, təcrübə də qida seçiminə güclü təsir göstərir. Məsələn, müəyyən məhsulları müsbət və ya mənfi təcrübə ilə əlaqələndirməklə.
Yaş artdıqca insanda dad qavrayışında dəyişikliklər baş verir və bu, onun yemək seçimlərinə və iştahasına təsir göstərir.
AZƏRTAC-ın müxbiri ilə söhbətində qastroenteroloq Gülçin Quluzadə dad seçimlərinin dəyişməsinə səbəb olan bir neçə amili sadalayıb.
“Yaş artdıqca dad reseptorlarının sayı və həssaslığı adətən dəyişir. Bu isə xüsusilə də acı və şirin dadlara qarşı həssaslığın azalmasına və nəticədə həmin dadların daha çox qəbul edilən olmasına gətirib çıxarır”, – deyə həkim izah edir.
Onun sözlərinə görə, zamanla mədə-bağırsaq traktında fermentativ aktivlik də dəyişir: “Məsələn, əvvəllər bəzi məhsullar insanlarda həzm pozuntusu yaradırdı, lakin fermentlərin adaptasiyası ilə onların həzm olunması daha asanlaşır”.
Son səbəb kimi həkim bağırsağın mikroflorasının dəyişməsini göstərib. “Bağırsaqda müəyyən bakteriyaların miqdarının artması və ya azalması insanın acı, turş və şirin qidaya meylini dəyişir. Həzm sistemi ilə əlaqəli olmayan səbəblərə gəldikdə isə bunlara hormonal dəyişiklikləri, yuxu ilə bağlı koqnitiv pozuntular, xroniki xəstəliklər və uzunmüddətli dərman qəbulu daxildir”, – deyə qastroenteroloq qeyd edib.
Dad reseptorlarının həssaslığının azalması, hormonal fonun dəyişməsi və ümumi sağlamlıq vəziyyəti, o cümlədən xroniki xəstəliklər və dərman qəbulu dad qavrayışının zəifləməsinə və dəyişməsinə gətirib çıxarır. Bu amilləri anlamaq, qida seçimlərinin və iştahanın həyat boyu niyə dəyişdiyini izah edir.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Gündəm
04 Dekabr 12:22
Dünya
04 Dekabr 12:10
Gündəm
04 Dekabr 11:56
Gündəm
04 Dekabr 11:45
Siyasət
04 Dekabr 11:30
İqtisadiyyat
04 Dekabr 11:28
İqtisadiyyat
04 Dekabr 11:27
Hadisə
04 Dekabr 11:27
Siyasət
04 Dekabr 11:13
Siyasət
04 Dekabr 10:59
Siyasət
04 Dekabr 10:38
Siyasət
04 Dekabr 10:37
İqtisadiyyat
04 Dekabr 10:36
Siyasət
04 Dekabr 10:28
İqtisadiyyat
04 Dekabr 10:17
MEDİA
04 Dekabr 09:55
Hadisə
04 Dekabr 09:50
Analitik
04 Dekabr 09:38
Siyasət
04 Dekabr 09:15
Analitik
04 Dekabr 08:51
Analitik
04 Dekabr 08:36
Sosial
04 Dekabr 08:13
Dünya
04 Dekabr 08:05
Dünya
04 Dekabr 08:04
Dünya
04 Dekabr 08:04
Dünya
04 Dekabr 08:03
İqtisadiyyat
03 Dekabr 23:14
Dünya
03 Dekabr 22:48
Dünya
03 Dekabr 22:16
Dünya
03 Dekabr 21:54
Dünya
03 Dekabr 21:22
Dünya
03 Dekabr 20:51
İqtisadiyyat
03 Dekabr 20:19
İdman
03 Dekabr 19:45
Sosial
03 Dekabr 19:17
İdman
03 Dekabr 19:07
YAP xəbərləri
03 Dekabr 18:33
Xəbər lenti
03 Dekabr 17:36
Hərbi
03 Dekabr 17:36
YAP xəbərləri
03 Dekabr 17:22
Sosial
03 Dekabr 16:19
YAP xəbərləri
03 Dekabr 15:20
Hadisə
03 Dekabr 15:08
Sosial
03 Dekabr 15:06
Sosial
03 Dekabr 14:02
Xəbər lenti
03 Dekabr 13:38
İqtisadiyyat
03 Dekabr 12:40
Dünya
03 Dekabr 12:29
İdman
03 Dekabr 12:25
Sosial
03 Dekabr 12:23
Gündəm
03 Dekabr 11:59
Siyasət
03 Dekabr 11:45
Siyasət
03 Dekabr 11:40
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:39
Siyasət
03 Dekabr 11:29
Sosial
03 Dekabr 11:16
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:15
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:14
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:57
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:55
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:52
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:35
MEDİA
03 Dekabr 10:18
Analitik
03 Dekabr 09:57
Analitik
03 Dekabr 09:31
Analitik
03 Dekabr 09:16
Analitik
03 Dekabr 08:59
Sosial
03 Dekabr 08:36
Sosial
03 Dekabr 08:12
Dünya
02 Dekabr 23:19
